Je hebt samen een huis gekocht, een gezin gesticht, geen samenlevingscontract/huwelijk of geregistreerd partnerschap gesloten en de relatie eindigt. De vrouw is vanwege de kinderen minder gaan werken. De man heeft al die tijd de maandelijkse hypotheeklast betaald. De man wil vervolgens na beëindiging van de relatie de helft van de door hem betaalde hypotheekrente (en premie levensverzekering) terug. Hoe zit dit?

Veel samenwoners kiezen er bewust voor om niet te trouwen in verband met bijvoorbeeld de partneralimentatie verplichting en andere vermogensrechtelijke verplichtingen. Echter voor de rest is deze groep zich vaak onvoldoende bewust van hun wezenlijk andere juridische positie.

De samenwoners zijn in bovengenoemd geval voor de helft eigenaar van de woning en dienen dus ook voor de helft bij te dragen in de maandelijkse hypotheeklast. Het komt vaak voor dat het percentage dat een partij tijdens de samenwoning heeft bijgedragen aan deze maandelijkse hypotheeklast afwijkt. Het is aan die partij om aan te tonen dat er daadwerkelijk andere afspraken zijn gemaakt over deze betaling dan de wettelijke regeling van betaling bij helfte. Bewijsrechtelijk is dit lastig. Het feit dat de man in dit geval de maandelijkse hypotheeklast volledig heeft betaald rechtvaardigt niet de conclusie dat hij daarmee heeft afgezien van verhaal van deze hypotheeklast op de vrouw. Aantonen dat de man deze hypotheeklast al die jaren heeft betaald en de vrouw bijvoorbeeld de boodschappen heeft betaald is onvoldoende.

Het gaat erom of je kan afleiden of er uitdrukkelijke dan wel stilzwijgende afspraken zijn gemaakt over deze afwijkende bijdrage plicht aan de hypotheeklast. Er zal betekenis moeten worden toegekend aan wat zich tussen partijen in zijn totaliteit heeft afgespeeld. Het gaat om de verdeling van de taken en lasten die niet alleen de financiële aspecten omvat maar ook de zorgtaken. Vaak zou je uit het feitelijk handelen van partijen hun afspraken kunnen afleiden. Echter het is niet zo dat dan als uitgangspunt moet worden genomen dat er dus stilzwijgende afspraken zijn gemaakt waardoor er geen betalingsverplichting zou bestaan. Alle omstandigheden zijn van belang, aldus de Hoge Raad.

Het aantal samenwoners die niets hebben geregeld in de vorm van een huwelijk, geregistreerd partnerschap dan wel samenlevingsovereenkomst is gestegen de afgelopen tijd. Dit is een zorgelijke ontwikkeling zolang deze groep de consequenties niet overziet. Er zijn verschillende onderzoeken geweest om te bezien welke specifieke wetgeving voor deze groep in het leven zou kunnen worden geroepen gezien de gerezen problemen. Echter hier is tot nu toe niets van terecht gekomen. Voorkom dus ellende en leg afspraken vast al tijdens de samenwoning!